Σελίδες

Τετάρτη 24 Απριλίου 2013

Πολιτική ορθότητα στην έκφραση: η νέα καταπίεση?

Πολιτική ορθότητα, 
η εμμονή στη διατύπωση, 
στην αντιμετώπιση, 
η εμμονή σε συμπεριφορές που κάποιες φορές έρχονται σε αντίθεση ακόμα και με το απλό καθημερινό χιούμορ

Πόσο μπορεί τελικά να καταπιέσει αντί να απελευθερώσει? 

Στην καθημερινότητα μας έχουμε εκφράσεις που έρχονται από πολύ πολύ παλιά χρόνια, από άλλες συνθήκες, έχουμε ακόμα κι ανέκδοτα, ιδιωματισμούς, τίποτα από όλα αυτά δεν χρησιμοποιείται με ηθελημένη εχθρότητα ή υποτιμητική διάθεση από τους περισσότερους πλέον, σχεδόν όλους, είναι όμως κομμάτι της συλλογικής κληρονομιάς της γλώσσας μας... 

Η γλώσσα εξελίσσεται μαζί με την κοινωνία, η γλώσσα αντανακλά τη σκέψη, τη νοοτροπία, τη συνήθεια. 
Η γλώσσα έπεται, δεν προηγείται. Αποτυπώνει, δεν προβλέπει.  
Η γλώσσα δε μπορεί να δώσει εντολή σ' ένα λαό, μπορεί όμως να του δείξει τί έχει κάνει μέχρι εκείνη τη στιγμή, τί έχει αποτυπώσει, για να προσπαθήσει να το αλλάξει, να αλλάξει τη συνήθεια, τη νοοτροπία ώστε να αλλάξει και το γλωσσικό αποτύπωμα. 

Έστω απαγορεύουμε τα ανέκδοτα για τους Πόντιους, ή οι Γάλλοι απαγορεύουν τα ανέκδοτα για τους Βέλγους (άλλη ιστορία αγάπης αυτή!) 
Καμμία επίσημη απαγόρευση δεν αρκεί για να ξεριζώσει μια συνήθεια και το να περάσει ένα τέτοιο μήνυμα μέσα από την παιδεία που είναι και ο επίσημος δίαυλος μετάδοσης της συλλογικής συμπεριφοράς θα πάρει γενεές. 
Το αποτέλεσμα, μάλλον αμφίβολο καθότι η δύναμη της συνήθειας είναι πάντα μεγαλύτερη από ό,τι νομίζουμε...
Αξίζει τον κόπο? 
Με δεδομένο τον κόπο, όχι. Γιατί δεν ξεκινάς από το αποτύπωμα της σφραγίδας στο χαρτί, ξεκινάς από την ίδια τη σφραγίδα. 
Δεν αλλάζει το δακτυλικό αποτύπωμα αλλά το δάκτυλο που το αφήνει. 
Μαθαίνεις σιγά σιγά τις γενιές που έρχονται ότι οι Πόντιοι, οι Βέλγοι, οι έγχρωμοι, τα ΑΜΕΑ, είναι άνθρωποι ισότιμοι, με όλους, έξυπνοι όπως όλοι, ικανοί ο καθένας με τον τρόπο του και στον τομέα του όπως όλοι. 
Και ως αποτέλεσμα αυτού, μετά από γενιές, μπορεί και να εξαλειφθούν τα ανέκδοτα ή να αλλάξουν. 
Στα ενδιάμεσα δε (ακραία περίπτωση για κάποιους, αλλά οφείλω να την αναφέρω ως αενάως αυτοσαρκαζόμενη), μπορεί να εξοικειωθούν με τα ανέκδοτα και οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, γιατί όταν έχεις εξασφαλισμένη την καλή συμπεριφορά, την ευημερία ψυχική και ηθική (και υλική γιατί όχι), όταν ξέρεις ότι κατά βάθος χαίρεις σεβασμού κι εκτίμησης γι αυτό που είσαι ως άτομο και όχι ως καταγωγή, ή χρώμα, ή λειτουργικότητα στο σώμα, τότε ίσως να έχεις και την άνεση να αστειευτείς, ακόμα και με την κατάσταση σου, έστω και λίγο.

Ίσως από εκεί θα άξιζε λοιπόν να ξεκινήσουμε. Από το πώς βλέπουμε εμείς τους άλλους, από το πώς βλέπουν αυτοί κάποιες φορές τον εαυτό τους και όχι από το πώς έχει περάσει η εικόνα αυτή στη γλώσσα, όχι από την καταπίεση του να μην πούμε κάτι που βρίσκεται ωστόσο ακόμα ριζωμένο στη συνήθεια ...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου